Türk Dünyasının Temel Sorunları Kültür Şöleni Vesilesiyle Dile Getirildi
Yalova’da bir araya gelen Türk dünyasından basın mensupları, Türk dünyasının temel sorunlarını dile getiren bir bildirgeye imza attı.
YAFEM (Yalova Folklor Eğitim Merkezi Gençlik ve Spor Kulübü Derneği) 22. Türk Boyları Kültür Şöleni çerçevesinde 13. YAFEM Türk Dünyası Basın Mensupları Buluşması gerçekleştirildi. 20-22 Temmuz 2019 tarihlerinde Yalova’da düzenlenen buluşmada; Azerbaycan, Kazakistan, Doğu Türkistan, Rus işgali altındaki Kırım, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC), Tataristan, Altay, Karaçay- Balkar, Dağıstan-Nogay, Afganistan Türkmenleri, Suriye ve Irak Türkmenleri temsilcileri bir araya geldi.
Doğu Türkistan’daki Çin zulmünden Dağlık Karabağ’daki soykırıma, Türk halklarının ana dil meselesine pek çok başlık buluşmada ele alındı. Ortadoğu, Kafkaslar, Balkanlar ve Orta Asya’ya uzanan Türk kültür coğrafyasının temel sorunları ele alınarak yapılan konuşmalar, teklifler, öneriler ve istişareler sonucunda 22 Temmuz 2019’da “Yalova Sonuç Bildirgesi” yayımlandı.
Söz konusu bildirinin tam metni şöyle:
KIBRIS’TAKİ HAK İHLALLERİNE VE DAĞLIK KARABAĞ’DAKİ SOYKIRIMA VURGU
“1-Kıbrıs Türk’ü Türk milletinin ayrılmaz parçasıdır. Bu gerçeği hiçbir gücün değiştiremeyeceğini tüm dünyaya hatırlatırız. Doğu Akdeniz’de Kıbrıs Türk’ünün hak ve menfaatlerinin korunmasında sergilenen müşterek kararlılığın ilerletilmesinde Türkiye tarafından gösterilen haklı duruşu YAFEM olarak her surette tereddütsüz desteklemekteyiz. Kıbrıs Türkleri üzerinde insanlık dışı ambargoların kaldırılması ve Kıbrıs Türk’ünün uluslararası görünürlüğünün desteklenmesi çalışmalarına çağrı yapar, uluslararası toplumun Ada’nın gerçekleri temelinde Kıbrıs Türk’ünün egemenliğini her alanda kabul etmesi gerekliliğini hatırlatırız. Bu çerçevede garantör devlet olan Türkiye’nin ada üzerinde ve Kıbrıs Türk’ünün hak ve menfaatlerini ve Akdeniz’de kendi haklarını ve çıkarlarını koruma adımlarının devam etmesi en büyük arzumuzdur. Kıbrıs’ta tek devlet projesi Türkiye’yi bölme planı ve Türkiye’nin Akdeniz’deki egemenlik haklarının yok edilme projesidir. Akdeniz’de sınırı olmayan ülkelerin Türkiye’yi enerji kaynakları alanındaki çalışmaları konusunda engellemeye yönelik çabalarını asla kabul etmiyor ve Akdeniz’deki egemenlik haklarımızı beka sorunu olarak görüyoruz.
2- Türkiye’yi sözde soykırımlarla suçlayan ülkeler; kendi geçmişlerine, Bosna – Hersek’te Srebrenitsa ve Azerbaycan’da Hocalı gibi dünyanın farklı coğrafyalarında yaptıkları soykırımlara bakmalıdır. Yüzyıllardır mazlum halkların koruyuculuğunu yapan Türk milletinin sözde soykırım iddialarıyla küresel siyasetlere malzeme yapılması kabul edilemez bir durumdur. Dağlık Karabağ sorununun çözülmesinde kardeş Türkiyenin; Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü ile ilgili Birleşmiş Milletler ’in kabul ettiği dört maddenin uygulanmasında Azerbaycan Cumhuriyeti’nin yanında yer alması arzumuzdur.
“TÜRK KİMLİĞİNİN KORUNMASI VE TÜRKÇE’NİN YAYGINLAŞMASI İÇİN TÜRKÇE KURSLARI TEŞVİK EDİLMELİ”
3-Türk Kültür Coğrafyası’ndaki Soydaş ve Akraba Toplulukları’nın yaşadıkları bölgelerde kültürel, sosyal ve eğitim haklarının İnsan Hakları Evrensel Beyanamesi çerçevesinde koruma altına alınması; tüm sorunlarımızla ilgili Türk Devlet ve Toplulukları’nda “ortak kamuoyu”nun oluşturulması ile yeni dünya düzeninde “Türk Birliği Ülküsü”nün sürekli gündemde tutulması ana hedefimiz olarak belirlenmiştir.
4- Balkanlar’da Türkçe’nin yaygınlaşması ve Türk kimliğinin korunması; Afganistan, Pakistan, İran, Irak ile Suriye’deki mülteci kamplarında Türkçe kursların düzenlenmesi için ilgili kurumların teşvik edilmesi ve medya aracılığı ile kamuoyunun bilgilendirilmesi YAFEM Türk Dünyası Basın Mensupları üyelerinin ortak isteğidir.
“TÜRK DÜNYASINDA MEDYAYA YÖNELİK SANSÜR SON BULMALI”
5- Türk Kültür Coğrafyası’nda Türkçe yazı ve konuşma dilinin teşvik edilmesi, konuyla ilgili ders araç ve gereçlerin kurs yerlerine ve kursiyerlere ücretsiz ulaştırılması, Latin harfleriyle Türkçe yayınlanan dergi ve gazetelerin her bakımdan desteklenmesi konularında ilgili kurumlar nezdinde girişimde bulunulması ve medya aracılığı ile ilgili kişi ve kurumların dikkatlerinin çekilmesi konusunda çalışmalar yapılması kararlaştırılmıştır.
6- Türk Dünyası’nda medyaya yönelik sansürün son bulması, medya mensuplarının haber yapma, hak ve mahremiyetinin ve ifade özgürlüğünün korunması için tüm kamuoyunun her türlü iletişim vasıtalarıyla bilgilendirilmesi ve bilinçlendirilmesine yönelik çabaların desteklenmesi; bu çerçevede Avrasya Coğrafyası’nda Türk medyasına sansür uygulayan kişi ve kurumların tarafsız ve objektif davranması konusunda girişimlerde bulunulması tavsiye edilmektedir.
“KIRIM, DOĞU TÜRKİSTAN, SURİYE VE IRAK’TAKİ İNSANİ SORUNLAR ÇÖZÜME KAVUŞTURULMALI”
7- Çin Halk Cumhuriyeti egemenliği altındaki Doğu Türkistan’da, Rusya tarafından ilhak edilen Kırım’da, Irak Türkmeneli ve Suriye Bayır Bucak bölgesi ile İran Türkmen Sahra bölgesinde yaşanan insani sorunların çözüme kavuşturulması ve insani taleplerin karşılanması noktasında kamuoyunun medya aracılığı ile bilgilendirilmesi ve bu çabaların desteklenmesi kararlaştırılmışdır.
8-Doğu Türkistan’da 2016 yılından bu yana yaklaşık 3 milyon insanın ceza ve toplama kamplarında tutulması, uluslararası kamuoyunda kaygı ve endişe ile takip edilmekte olup, bölgedeki 30 milyon kardeşimizin insani taleplerinin karşılanması ve kampların kapatılması için Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği’ne; 3 yıldan bu yana kendilerinden haber alınamayan TC vatandaşlarının akibetlerinin ne durumda olduğu konusunda Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı’na Türk Dünyası Medya Mensupları adıyla bir mektup yazılması uygun görülmüştür. Ayrıca İstanbul Baro Başkanlığı’nı konuyla ilgili girişimde bulunmaya davet edilmesi kararlaştırılmıştır.
9- Afganistan, Suriye ve Doğu Türkistan’dan kaçarak çeşitli yollarla ülkemize sığınan ve en az 3 yıl ikameti olan soydaşlarımıza oturma ve çalışma izninin verilmesi, deport kararının durdurulması, soydaşlarımızın yabancılarla bir tutulmaması noktasında İçişleri Bakanlığı nezdinde temasa geçilmesi ve yaşanan mağduriyetlerin giderilmesi konusunda gerekirse medya aracılığı ile sürekli duyurularak kamuoyu oluşturulması kararlaştırılmıştır.
“KAŞGAR-GVADAR KORİDORU ÖRNEK PROJE OLARAK ÇOK YÖNLÜ İNCELENMELİ”
10- Türk Dünyası Gazetecilerinin yaşadıkları ülkelerde yerel, ulusal ve uluslararası basın aracılığı ile lobi oluşturulmasını amaçlayan YAFEM Türk Dünyası Gazetecileri olarak Anadolu Ajansı tarafından hazırlanmakta olan “Türk Dünyası Haber Paketi” nin bir an önce faaliyete geçmesini beklemekteyiz.
11- Türk Dünyası birlikteliğini bozmak için emperyal güçler tarafından zehirli iğne gibi enjekte edilen FETÖ terör örgütünün tüm yapılanmalarının sonlandırılması, Türk cumhuriyetlerinin ve Özerk Türk cumhuriyetlerin tamamında faaliyetlerine son verilmesi Türk Birliği Ülküsü’nün hayata geçmesi amacı için son derece önemlidir.
12 – Yeni İpek Yolu oluşumunun dışında kalamayacağımıza göre, Nazarbayev`in 1994 yılında gündeme getirdiği Türk coğrafyalarındaki ortak ekonomik alan ve Hazar ile Kara deniz arasında Avrasya kanalı açma tekliflerinin gündeme alınmasını arzu ediyoruz. Yeni İpek Yolunun Türk Cumhuriyetlerine olası etkileri değerlendirilirken, 2700 kilometrelik Kaşgar-Gvadar koridorunun bir örnek proje olarak çok yönlü incelenmesinin faydalı sonuçları olacağını düşünüyoruz.
“RUSYA FEDERASYONUNDAKİ TÜRK HALKLARININ ANA DİL VE İNSANİ TALEPLERİ KARŞILANMALI”
13 – Tataristan ve Rusya arasındaki ilişkilerin 1993’de imzalanan sözleşmeye göre sürdürülmesi bölgede yaşayan Tatar halkının beklentisidir.
14 – Dağıstan Cumhuriyeti’ndeki Nogayların 09.01.1957 yılında SSCB parlamentosunda kabul edilmiş olan beyannamede yazılı olduğu üzere, başta dil, hak ve hukuklarının İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi çerçevesinde yeniden gözden geçirilmesi en önemli beklentidir.
15-Rusya Federasyonu içindeki Türk halklarına ait Altay, Balkarya, Tataristan, Dağıstan gibi özerk cumhuriyetlerde “ana dil” başta olmak üzere, eğitim ve kültür alanlarındaki insani taleplerin karşılanması ve bu bölgelerdeki milli hareketlerin demokratik ilkeler çerçevesinde ele alınması temel arzumuzdur.
16 – Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığı (YTB) ile Türk soylu burslu öğrenci kontenjanının artırılması ve orantılı bir şekilde dağıtılması konusunda iletişime geçilmesi için karar alınmıştır.”
QHA
Yorum yazabilirsiniz