1911 ile 1913 arası Osmanlı Devleti için en zor yıllardı. Trablusgarp ve Balkanlar’da ağır yenilgiler aldı. Başkomutan Vekili , kaybedilen toprakların yerine, yeni topraklar katmak için harekete geçti. Almanya’yı da yanına aldı ve yönünü Kafkaslar’a çevirdi. Ölümüne yürüyüş 22 Aralık’ta başladı. 1914 yılının Ağustos ayında seferberlik ilan edildi. Binlerce vatan evladı, askerlik şubelerine koştu. Vatanını seven yiğit çoktu ancak mühimmat az, teçhizat yetersizdi. önemin 3’üncü Ordu Komutanı Hasan İzzet Paşa, İstanbul’a rapor gönderdi. Kışlık kıyafetler de dahil acil lojistik destek talep etti. Başkomutanlık bu isteklere kayıtsız kalmadı. Bahr-i Ahmer, Bezm-i Alem ve Mithat Paşa vapurları, kışlık giyecek, silah ve mühimmat yüklenerek Trabzon’a doğru yola çıktı. Ancak 3 vapur, Rus donanması tarafından batırıldı. Böylece Sarıkamış Harekatı’nın başarı şansı da Karadeniz’in serin sularına gömüldü. Allahuekber Dağları’na ölümüne yürüyüş ise 22 Aralık 1914’te başladı. Erzurum Köprüköy’den hareket eden 9’uncu Kolordu, Bardız ve Kızılkilise’yi ele geçirecek, Sarıkamış istikametine doğru yol alacaktı. Hafız Hakkı Paşa komutasındaki 10’uncu Kolordu ise Oltu’yu ele geçirip Rus kuvvetlerini püskürtecekti. Daha sonra geri dönerek 9’uncu Kolorduya destek verecek ve ikisi birlikte Sarıkamış’ı ele geçireceklerdi. Her şey planlandığı gibi başladı ama devamı gelmedi. Planlanan 2 günlük yürüyüş 4 güne uzadı. Binlerce Mehmetçik donarak şehit düştü. Hafız Hakkı Paşa kendisine verilen talimatın dışına çıktı. Oltu’yu temizledikten sonra Göle ve Ardahan istikametlerine kadar ilerledi. Haliyle bu durum, harekatın gecikmesine sebep oldu. Mehmetçik sadece düşmanla değil, çetin kış şartlarıyla da mücadele etti. Kar ile tipi yollarını, buz gibi hava nefeslerini kesti ve binlerce yiğit, donarak, hastalığa yenik düşerek ve göğüs göğse çarpışarak şehit düştü.
Aradan yıllar geçse de, şehitlerin aziz hatırası yaşatılıyor.
Yorum yazabilirsiniz